Vector Avtech WX3

• 750 KM
• 900 Nm
• 3.3 s
• 400 km/h

Samochody marki Vector były dziełem życia Geralda Wiegerta, amerykańskiego konstruktora, który o budowie własnego supercoupe marzył już w latach szkolnych. Wiegert od samego początku miał na celowniku producentów europejskich z Ferrari, Lamborghini i Porsche na czele, których chciał przyprawić o bóle głowy technologiami zaczerpniętymi prosto z aeronautyki. Swój pierwszy projekt pokazał już w 1972 roku na wystawie w Los Angeles. Futurystyczne coupe mimo zapowiedzi wejścia do produkcji seryjnej pozostało jedynie stylistycznym konceptem pozbawionym mechanizmów i silnika.

Drugi Vector, model o oznaczeniu W2, został pokazany w roku 1978, ale ponownie był jedynie statyczną rzeźbą. W kolejnym roku zbudowano drugi egzemplarz, który wyposażono w podwójnie doładowany silnik V8 od General Motors mogący przekraczać moc 700 KM. Do produkcji auta ponownie nie doszło, choć znalazło się kilku klientów, którzy wpłacili zaliczki. Model stale rozwijano i w roku 1989 pokazano unowocześnione supercoupe o oznaczeniu W8, z którym udało się w końcu wejść na rynek. Pierwsze sztuki amerykańskiego odrzutowca na czterech kołach powędrowały do rodziny królewskiej z Arabii Saudyjskiej.

Wprowadzenie W8 do produkcji było pierwszym, znaczącym sukcesem działającego od blisko dwudziestu lat Vectora, ale i jak się okazało z czasem, gwoździem do jego trumny. Reputacja firmy legła w gruzach, gdy tylko prasa podchwyciła aferę z nieukończonym, dostarczonym przedwcześnie na życzenie zniecierpliwionego klienta egzemplarzem Agassi'ego, utytułowanego tenisisty. Maszyna według jednych źródeł wykazywała się ponadprzeciętną awaryjnością, a według drugich skłonnością do stawania w płomieniach. W8 został sprzedany ostatecznie tylko w kilkunastu egzemplarzach. Wiegerta to nie zniechęciło ani na chwilę i już myślał o następcy.

Na salonie samochodowym w Genewie w 1993 pokazano prototypy nowego coupe Avtech WX3 oraz roadstera Avtech WX3R (oba znane także jako Avtech SC), stanowiące rozwinięcie koncepcji W8. Podobnie jak i w poprzednich modelach Vectora, tak i w tych wnętrze przypominało bardziej kokpit samolotu, niż samochód. Po lewej stronie od kierownicy znajdował się spory, cyfrowy wyświetlacz, będący centrum systemu monitorującego parametry auta oraz masa włączników i kontrolek cyfrowych, jak i analogowych. Samochód był wyposażony między innymi w poduszkę powietrzną, system gaśniczy, regulowane amortyzatory, a także odporny na uderzenia zbiornik paliwa, wzorowany na rozwiązaniach stosowanych w lotnictwie. Tylny spoiler, podobnie jak skrzydła samolotu, posiadał ruchome, aktywowane ręcznie lotki, zapewniające przy większych prędkościach większą siłę docisku. Nadwozie samochodu z wygładzoną w stosunku do W8 większością linii mogło być nadal jednoznacznie kojarzone tylko z Vectorem.

Zgodnie ze śmiałą polityką marki WX3 miał być najszybszym samochodem świata. Miała to zapewnić lekka i wytrzymała konstrukcja oraz potężny silnik. Samochód zbudowano na nowoczesnym, półkadłubowym, aluminiowym podwoziu z sekcjami o przekroju plastra miodu i rurową ramą pomocniczą ze stali oraz zintegrowaną klatką bezpieczeństwa. Nadwozie wykonano w całości z materiałów kompozytowych (Kevlar, włókna szklane, włókna węglowe). Z przodu zastosowano niezależne zawieszenie na podwójnych wahaczach, z tyłu oś de Diona.

Prototypy zostały wyposażone w znany z W8, nieco zmodyfikowany, prawie 6-litrowy silnik V8 z palety Chevroleta z podwójnym doładowaniem o mocy co najmniej 700 koni mechanicznych. Jednostkę połączono tradycyjnie z 3-stopniowym automatem. Seryjny WX3 miał być napędzany jednostką powiększoną do siedmiu litrów o mocy aż 1000 koni mechanicznych i momencie obrotowym 950 Nm. Przyspieszenie do 100 km/h miało wynosić zaledwie 3,3 sekundy, a prędkość maksymalna miała sięgać okrągłych 400 km/h! Nie wiadomo czy takie silniki kiedykolwiek rzeczywiście znalazły się na pokładzie WX3.

Wzbudzającemu jak zwykle duże zainteresowanie, jedynemu egzotykowi z amerykańskim rodowodem poświęcono jeden z programów Discovery Channel z serii "Beyond 2000". Auto zaciągnięto także do kilku reklam. Stworzenie WX3 pochłonęło w sumie milion dolarów, a sam samochód miał być sprzedawany za co najmniej 800 tysięcy "zielonych". Roczna produkcja miała wynosić od 15 do 20 egzemplarzy. Niestety historia WX3 nie skończyła się tak dobrze.

Po powrocie Wiegerta z Genewy okazało się, że jego firmę w wyniku operacji o grząskim podłożu prawnym przejął indonezyjski koncern MegaTech, będący jednym z udziałowców. W skutek kolejnych wydarzeń został on zupełnie odsunięty od Vectora, a firmę przeniesiono z Kalifornii na Florydę. W rękach MegaTech znalazło się wkrótce także Lamborghini, co pozwoliło na produkcję modelu M12 z włoskim V12 zamiast amerykańskiego V8. Pod nowymi rządami zbudowano później jeszcze jeden prototyp SRV8 i na tym się skończyło.

Indonezyjski koncern upadł, Lamborghini zostało wykupione przez Volkswagen i przejęte przez Audi, a Wiegert odzyskał firmę i prototypy dopiero po wieloletniej batalii sądowej. W roku 2002 na scenę na krótko wrócił WX3 i oferowany był jako 600-konny Vector Avtech W-3 Twin Turbo, ale jego produkcja nigdy nie wystartowała. Oba egzemplarze WX3 pozostają w posiadaniu Wiegerta, który co jakiś czas przypomina o swoim istnieniu i wystawia auta na widok publiczny przy okazji salonów samochodowych, zlotów i konkursów elegancji (Quail Lodge Motorsports Gathering, Monterey Historic, Rodeo Drive Concours, Newport Beach Concours, Cars And Coffee, Los Angeles Auto Show i Calabasas Supercar Sunday).

Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 25.08.2012