Przez trzy lata pod rząd począwszy od 1953 roku studio Bertone wszystkim odwiedzającym salon samochodowy w Turynie serwowało wstrząsające przeżycia za sprawą konceptów z serii Berlinetta Aerodinamica Tecnica - Studium Aerodynamicznego Sedana (w tamtym okresie "berlinetta" odnosiło się do niewielkich sedanów, ale także do coupe, które obecnie jest w zasadzie jedyną właściwą interpretacją). Wszystkie z nich powstały z inicjatywy Alfy Romeo, która zwróciła się do działającego samodzielnie od 1912 roku Betrone z zadaniem zaprojektowania samochodu pozwalającego maksymalnie zmniejszyć opór stawiany przez powietrze przy największych, dostępnych bez większego wysiłku prędkościach. W tamtych czasach oznaczało to ponad 200 km/h.
W roku 1953 i 1954 powstały dwa, najbardziej oszałamiające koncepty z serii - skrzydlate B.A.T. 5 oraz jeszcze bardziej skrzydlate B.A.T. 7. Oba były tak dopracowane (współczynnik oporu powietrza w "siódemce" wynosił zaledwie 0,19 - dla porównania: Nissan GT-R legitymuje się wartością 0,27) i tak futurystyczne, że jedynym odpowiednim dla nich miejscem byłby chyba tylko świat strzeżony przed przestępcami przez wymyślonego tuż przed I wojną światową Batmana. Auta inspirowane były Abarthem 1400 z 1952 roku a znakomite wyniki w kwestii aerodynamiki w B.A.T. 7 to przede wszystkim wynik doświadczenia zdobytego przez Bertone przy projektowaniu skrzydeł samolotów. W finałowym B.A.T. 9 z 1955 roku obrano nieco inną ścieżkę...
Model powstał jako kompromis pomiędzy poprzednimi "nietoperzami" ("bat" w języku angielskim to właśnie "nietoperz") a równoległymi mu modelami Alfy Romeo, które dostąpiły zaszczytu produkcji seryjnej. Nie brakuje mu więc elementów wspólnych z konceptami: zakrytych kół, wybrzuszonych we wszystkie strony nadkoli, bocznych szyb pochylonych pod kątem 45 stopni, kabiny pasażerskiej w kształcie łzy i skrzydeł na tyle. Same skrzydła są jednak dużo mniejsze, z przodu znajdziemy charakterystyczną, trójkątną atrapę chłodnicy, reflektory na stałe osadzono w wybrzuszenia nadkoli (w "piątce" i "siódemce" są chowane) a z profilu zniknęły efektowne i efektywne wloty i wyloty powietrza.
Wszystkie auta z serii B.A.T. zaprojektowane przez Franco Scaglione zbudowano na podwoziu z Alfy Romeo 1900 i jej silnikach. Pod maską "siódemki" znalazł się 2-litrowy, 4-cylindrowy silnik o mocy 115 koni mechanicznych połączony z ręczną skrzynią biegów i napędzający tylne koła. Prędkość maksymalna sięgała jedynie 180 km/h, co w porównaniu do poprzednich konceptów może budzić mały jęk zawodu - oba przekraczały dwie stówy.
Auto nigdy nie przeznaczone do produkcji seryjnej zostało kilka lat po premierze sprowadzone do Chicago przez S.H. Arnolta, ówczesnego wiceprezydenta Bertone i importera zagranicznych aut do USA. W 1963 roku zakupił go je 16-letni Gary Kaberele, który wkrótce wyspecjalizował się na dentystę. W tym czasie auto miało już na liczniku 12 tysięcy mil (ponad 19 tysięcy kilometrów). W połowie lat osiemdziesiątych pojazd całkowicie odrestaurowano po czym wystawiano na konkursach piękności w całym USA. W 1990 roku Kabarele musiał sprzedać auto, aby pokryć koszty leczenia raka u swojej żony, która zmarła dwa lata później.
Wszystkie trzy koncepty przetrwały do dnia dzisiejszego i można je razem co pewien czas podziwiać na licznych konkursach piękności. Dały one także początek pokazanemu w 1957 roku coupe Giulietta Sprint Speciale, które dwa lata później wprowadzono do limitowanej produkcji. W roku 2008 Bertone zaprezentowało w Genewie (poza salonem) koncept pod tytułem B.A.T. 11 silnie inspirowany robiącymi nadal ogromne wrażenie przodkami.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 05.08.2008
