Na początku lat sześćdziesiątych Ford nie należał do marek, które kojarzyły się z atrakcyjnymi samochodami dla młodych, atrakcyjnych kierowców. Stan ten zmienił program Total Performance, który połączył sporty motorowe z samochodami seryjnymi. Na świat sprowadzono mocne odmiany Forda Mustanga, a na torach wyścigowych rządził słynny GT40, w którego powstaniu ogromny udział miała brytyjska centralna Forda. W Wielkiej Brytanii powstał również inny model, który zmienił wizerunek marki - Lotus Cortina.
Zwykła Cortina z 1962 roku była typowym, rodzinnym sedanem, którego nikt nie posądzał o jakiekolwiek zacięcie sportowe. Ford nie miał zbyt wiele czasu na reakcję na potrzeby rynku i w związku z nowym pomysłem na Cortinę zatrudnił Lotusa. Złożyły się na to dwa czynniki: Lotus pracował w tym czasie nad bazującym na jednostce Forda silnikiem do swojego nowego modelu Elan, a Colin Chapman był dobrym znajomym osoby kierującej działem spraw publicznych. Pierwsza propozycja zakładała zbudowanie tysiąca aut z silnikiem Lotusa, które pozwoliłyby na homologację Cortiny w rajdach i wyścigach grupy 2. Projekt Lotusa o oznaczeniu Type 28 ruszył z kopyta bez zadawania zbędnych pytań.
Czterocylindrowy, rzędowy silnik w Lotusie Cortina oparto na żeliwnym bloku 1,5-litrowego motoru ze zwykłej Cortiny, w którym zachowano wiele oryginalnych części. Zupełnie nowa była między innymi aluminiowa głowica z dwoma wałkami rozrządu i dwoma zaworami na cylinder oraz dwa dwugardzielowe gaźniki Webera. Cylindrom zwiększono średnicę, dzięki czemu motor mógł wykorzystać całą przestrzeń dawaną przez klasę pojemności do 1,6 litra. Silnik kręcił się do 6,5 tysięcy obrotów na minutę i według producenta miał dostarczać 106 koni mechanicznych przy 5,5 tysiącach obrotów na minutę oraz 146 niutonometrów przy czterech tysiącach obrotów na minutę. W rzeczywistości, szczególnie w najstarszych, słabo dostrojonych egzemplarzach, moc dochodziła często tylko do 90 KM.
Silnik połączono ze skrzynią biegów o czterech przełożeniach, która bazowała na mechanizmie z Fordów Cortina i Corsair. Przekładnia przenosiła napęd na tylną oś z przygotowanym od nowa zawieszeniem i ewoluowała przez cały okres produkcji auta, szczególnie pod względem wytrzymałości i długości poszczególnych przełożeń. Z przodu zastosowano kolumny MacPhersona oraz tarcze hamulcowe Girlinga, z tyłu sztywną oś napędową z dodatkową ramą oraz hamulce bębnowe. Wszystkie koła oparto na 13-calowych felgach Minilite.
Kabina sportowej Cortiny była dość skromnie wyposażona i wykończona, głównie z uwagi na utrzymane jak najmniejszej masy samochodu, co było wizytówką każdego Lotusa. Przed kierowcą znajdowała się nowa deska rozdzielcza oraz drewniana kierownica, a wszystkich pasażerów otaczały powierzchnie z gołej, pomalowanej na biało blachy. Auto dostępne było tylko w jednym kolorze: białym z zielonymi pasami po bokach.
Projekt Type 28 powstawał w takim pośpiechu, że odbiło się to na jego jakości. Pierwsze egzemplarze znane były z przemiału mechanizmów różnicowych, łamania elementów tylnego zawieszenia, gięcia aluminiowych elementów nadwozia i momentami niedomagających silników. W połowie produkcji sprężyny śrubowe na tylnej osi wymieniono na półeliptyczne sprężyny piórowe, a jeszcze wcześniej aluminiowe drzwi, maskę silnika i klapę bagażnika zastąpiono na stałe elementami stalowymi.
Dwudrzwiowy samochód ważył początkowo tylko około 825 kilogramów. Rozpędzenie się do setki zajmowało mu około dziesięciu sekund, a jego prędkość maksymalna dochodziła do stu siedemdziesięciu kilometrów na godzinę. W zwykłych Cortinach z silnikami o mocy do 65 koni mechanicznych było to nie do pomyślenia. Na torach wyścigowych Lotus rządził między innymi w serii British Saloon Car Championship, w której Cortinę prowadził między innymi Jim Clark, mistrz świata Formuły 1 z 1963 roku i mistrz BSCC z roku 1964.
Produkcja Lotusa Cortiny pierwszej serii zakończyła się już w 1966 roku po wypuszczeniu na świat 2894 egzemplarzy (około 1,6 tysiąca z nowym zawieszeniem i innymi zmianami), z których kilka wcielono do policji w Chichester. Samochody produkowano w zakładach Lotusa w Cheshunt, do których od Forda docierały gołe nadwozia.
Inicjatywę w drugiej serii z przeprojektowaną karoserią przejął Ford, który przeniósł ciężar udoskonalenia i produkcji auta na własne zakłady. Model przeobraził się wówczas z kapryśnej maszyny sportowej w małego, 111-konnego, utuczonego o około 95 kilogramów grand tourera, który czuł się najlepiej na drogach szybkiego ruchu. W drugiej serii powstało ponad cztery tysiące egzemplarzy. Ostatnie zbudowano w 1970 roku, w którym pałeczkę dzierżyły już inne, szybkie Fordy: Capri oraz Escorty RS. Sam model Cortina był produkowany aż do 1982 roku, do którego zbudowano prawie 4,3 miliona egzemplarzy.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 26.02.2017
