Wiosną 1991 roku pierwszy pakiet udziałów w Skodzie przejął niemiecki Volkswagen, który w ciągu kolejny kilku lat powiększył swoją część akcji czeskiej marki ponad dwukrotnie. Skoda w tym czasie, na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, przeszła z produkcji samochodów osobowych z silnikami umieszczonymi z tyłu i napędem na tylną oś do produkcji - po raz pierwszy - samochodów z silnikami z przodu i napędem przednim. Rewolucję technologiczną ucieleśniała Skoda Favorit, która miała swoją premierę jesienią 1987 roku na wystawie MSV w Brnie (skrót od Mezinarodni Strojirensky Veletrh - Międzynarodowe Targi Techniki).
Popularny Favorit z 3,8-metrowym nadwoziem zaprojektowanym we włoskim studiu Bertone opanował drogi krajów bloku wschodniego, w tym Polski, a pierwsze sztuki trafiły do klientów w 1988 roku. Dwa lata później do sprzedaży weszło bazujące na nim, wydłużone kombi Forman, wersje użytkowe (pick-up) oraz rekreacyjne (kabriolet, którego produkcję powierzono zakładom Metalex). Na bazie auta powstały również liczne prototypy, w tym samochody z napędem elektrycznym. Czesi mieli w rękawie również egzemplarze Favorit przygotowane specjalnie z myślą o wyścigach i rajdach samochodowych.
Drogowe modele napędzane były wyłącznie czterocylindrowymi, rzędowymi silnikami o pojemności 1,3 litra i mocach, w zależności od okresu produkcji i układu doprowadzania paliwa (najpierw gaźniki, później wtrysk Boscha), od 54 do 68 koni mechanicznych, których konstrukcję rozwijano od lat sześćdziesiątych. Rajdówka z równie małym silnikiem popisała się między innymi wygraną w swojej klasie w Rajdzie Monte Carlo w 1993 roku (pierwszy raz wystartowano Favoritem już w 1988 roku w jednym z krajowych rajdów). Rok później zespół Skoda Motorsport dominował w klasie WRC poniżej dwóch litrów, a jego kierowcy kilka razy kończyli eliminacje w pierwszej dziesiątce klasyfikacji generalnej między dużo szybszymi samochodami światowej czołóki. Na tory wyścigowe Czesi przygotowali prototypowe Favorit ze znacznie unowocześnionymi silnikami o zwiększonej pojemności.
Wyczynowe modele przygotowywano wspólnie z firmą Metalex według wytycznych grupy A, a w roku 1992 uwagę skierowano ku grupie H. Ta druga dawała o wiele większe pole do popisu i została napisana z myślą o wyścigach górskich oraz torowych. Specjalnie dla niej przygotowano model Favorit RS 1600 H z prototypowym silnikiem górnozaworowym OHC o pojemności prawie 1,6 litra. Z wolnossącego motoru udało się wycisnąć 167 koni mechanicznych przy 6,5 tysiącach obrotów na minutę oraz 176 niutonometrów przy 5,5 tysiącach obrotów na minutę. Parametry te poprawiono w sezonie 1993, w którym dorzucono nowocześniejszy układ doprowadzania benzyny.
Wyścigową Favorit ubrano w nową karoserię z poszerzonymi nadkolami, większymi zderzakami z dodatkowymi wlotami powietrza, wentylowaną maską silnika i dużym, regulowanym skrzydłem z tyłu. Samonośne, stalowe nadwozie pokryło poszycie z elementów kompozytowych i stopów metali lekkich. Kabinę zabezpieczono klatką bezpieczeństwa, a obok kierowcy na wybrane imprezy można było zainstalować fotel pasażera. Rajdówka Skody ważyła około 830 kilogramów, model RS 1600 H udało się odchudzić jeszcze bardziej, do jedynie 720 kilogramów.
Napęd w wersji RS na przednią oś przenosiła ręczna skrzynia o sześciu biegach z możliwością zmiany przełożeń i wymiany przekładni głównej. Samochód miał rozpędzać się do 100 km/h w czasie jedynie sześciu sekund, a jego prędkość maksymalna w zależności od pakietu aerodynamicznego miała sięgać od 210 do 240 kilometrów na godzinę. Maszyna stawała w miejscu dzięki tarczowym hamulcom na każdej osi, z przodu wentylowanym.
Prototypowy ścigacz wystawiany był do wielu imprez na terenie Czechosłowacji oraz Europy, niejednokrotnie tylko w celach pokazowych. Największym sukcesem w poważnych startach marki był występ w 24-godzinnym wyścigu na Nürburgringu, w którym załoga w składzie Svatopluk Kvaizar, Willi Obermann oraz Petr Samohyl zdominowała swoją klasę.
Dni modelu Favorit i jego wersji wyczynowych zostały policzone w chwili przejęcia Skody przez Volkswagena. W roku 1994 do produkcji weszła nowa Felicia, pod której maską znalazły się między innymi silniki o pojemności 1,6 litra niemieckiej konstrukcji, które nie miały nic wspólnego z motorami opracowanymi przez Czechów. Produkcję modelu Favorit/Forman zakończono w 1995 roku po wypuszczeniu prawie 1,08 milionów egzemplarzy. Wyścigową Favorit RS można oglądać dziś w fabrycznym muzeum Skody.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 30.04.2017
