Modelami Fiata, o których najczęściej mówiło się na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych były maluchy serii 600 oraz 500. Produkcja tych pierwszych już w 1960 roku przekroczyła milion egzemplarzy, a te drugie uchodzą dziś za jeden z najbardziej kultowych aut włoskiej marki i rekordzistę sprzedaży: około 3,5 milionów sztuk w ciągu dwóch dekad. Nie oznacza to jednak, że fabryka z Turynu żyła samymi samochodami z produkcji masowej. Było wręcz przeciwnie, zwłaszcza, że do przejęcia przez Fiata tak zacnych marek, jak Ferrari (wykupienie połowy udziałów w 1969 roku, całości w 1988), Lancii (1969), Alfy Romeo (1986) czy Maserati (1993) była jeszcze długa droga.
W tym samym okresie na szczycie oferty Fiata stały różnego rodzaju limuzyny, niejednokrotnie ze sportowym zacięciem: sześciocylindrowe serie 1800, 2100 oraz od 1961 roku 2300, których oznaczenia wskazywały na zaokrągloną pojemność jednostek napędowych. Za pośrednictwem serii 2300 Włosi wprowadzili między innymi swoją pierwszą, automatyczną skrzynię w produkcji seryjnej, a model oferowany był nie tylko jako sedan, ale również jako kombi oraz stylowe coupe. To ostatnie zwykło określać się mianem "Ferrari dla ubogich".
Model 2300 w nadwoziu coupe przybrał atrakcyjne kształty, które opracowano w studiu Ghia, działającym również w Turynie. Auto odznaczało się lekkimi liniami, niewielkimi "skrzelami" po bokach komory silnika oraz dużą powierzchnią przeszkloną, która zwracała uwagę trzyczęściową, zachodzącą na boki szybą z tyłu. Coupe, jeszcze jako prototyp, pokazano już w 1960 roku na wystawie w Turynie, a później przywieziono je do Genewy. Pod prototypem skrywało się podwozie starszego sedana serii 2100 z zawieszeniem i silnikiem starego typu. Odzew publiczności był tak gromki, że samochód, który zaczynał jako śmiały eksperyment z niejasną przyszłością, trafił do produkcji seryjnej.
Seryjne 2300 Coupe korzystało ze wszystkich dobrodziejstw zupełnie nowej limuzyny. Oznaczało to nowoczesne, niezależne zawieszenie przednich kół, sztywną oś napędową z tyłu na sprężynach piórowych oraz miejsce dla czterech osób, o którym nie można było mówić w przypadku wielu potencjalnych konkurentów. Bogato wykończone i wyposażone auto mogło pochwalić się między innymi hamulcami tarczowymi na obu osiach, elektrycznie sterowanymi szybami, skórzaną tapicerką oraz kierownicą Nardi. Mierzący ponad 4,6 metra długości samochód z pełnym, 70-litrowym bakiem paliwa miał ważyć tylko około 1320 kilogramów.
Do podstawowej wersji Coupe przeszczepiono właściwie nietknięty silnik z limuzyny: rzędową jednostkę o sześciu cylindrach, pojemności prawie 2,3 litra i mocy w okolicach 105 koni mechanicznych z żeliwnym blokiem i aluminiową głowicą. Równolegle w ofercie pojawiła się znacznie mocniejsza wersja 2300 S z jednostką napędową, za której modernizację odpowiadał Aurelio Lamperdi, postać słynąca z widlastej dwunastki Ferrari z poprzedniej dekady. Zwiększenie stopnia sprężania, nowy wałek rozrządu, dwa dwugardzielowe gaźniki Webera czy wyłączający się automatycznie poniżej określonej temperatury wiatrak chłodnicy pozwoliły na wykrzesanie około 140 koni mechanicznych. Napęd przenosiła ręczna skrzynia o czterech przełożeniach, dla której później postawiono alternatywę w postaci 3-stopniowego automatu. Maszyna mogła rozpędzić się do setki w czasie około 11 sekund, a jej prędkość maksymalna sięgała 195 kilometrów na godzinę.
Fiat z najwyższej półki posłużył wiosną 1964 roku do bicia rekordów prędkości na długim dystansie. Specjalnie przygotowany egzemplarz, między innymi pozbawiony niektórych elementów i wyposażony w dodatkowy zbiornik paliwa, pojawił się na pętli Monza z zamiarem przejechania z zawrotną prędkością dystansów dziesiątek tysięcy kilometrów, niemal nieprzerwanie przez kilka dni. W kategoriach 48-godzinnej jazdy oraz 72-godzinnej jazdy uzyskano średnią prawie 180 km/h.
Produkcję luksusowego Coupe powierzono zakładom OSI, a palce w przygotowaniu najmocniejszych silników maczał Abarth, który z własnej inicjatywy budował od końca lat pięćdziesiątych 2200 Coupe z karoserią Michelotti'ego na bazie Fiata 2100, a potem 2400 Coupe na bazie 2300. Fiat życzył sobie za model około jedną trzecią sumy, którą w tym samym czasie trzeba było przeznaczyć na Ferrari 250 GT 2+2. Kariera całej serii 2300 dobiegła końca w 1969 roku, w którym pojawił się nowy model o oznaczeniu 130. Coupe powstało w liczbie około 1500 egzemplarzy.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 14.05.2019
