W sezonie 2018 Toyota sięgnęła po swój czwarty tytuł mistrzowski wśród konstruktorów w rajdowych mistrzostwach świata. Był to pierwszy tytuł japońskiej marki od 1999 roku, w którym rządziła słynna Corolla i pierwszy tytuł zdobyty z modelem Yaris w specyfikacji WRC. W kolejnym sezonie palmę pierwszeństwa przejął Hyundai, ale Toyocie udało się zdobyć mistrzostwo kierowców. Odpowiedzią na przyszłość miała być nowa rajdówka, GR Yaris, której towarzyszyć musiał model drogowy.
Rajdowy model GR Yaris ostatecznie nigdy nie został wystawiony do mistrzostw świata w takiej formie, jaką planowano i nowa maszyna Toyoty, opracowana przez oddział Gazoo Racing (stąd GR w nazwie), pokazała się dopiero w momencie zastąpienia regulacji WRC klasą Rally1. Przygotowania GR Yarisa nie poszły jednak na marne: w pierwszych dniach 2020 roku na wystawie Tokyo Auto Salon pokazano wariant drogowy. I świat oszalał razem z Toyotą!
Model GR Yaris zadebiutował w świetnym momencie: Toyota miała za sobą nie tylko dwa mistrzostwa WRC, ale również tytuły mistrzowskie kierowców i zespołów w World Endurance Championship, pierwsze dwie wygrane w 24-godzinnym Le Mans oraz pierwszą wygraną w Rajdzie Dakar. W przygotowaniu auta uczestniczył między innymi Tommi Mäkinen, 4-krotny rajdowy mistrz świata, który od 2016 roku kierował rajdowymi operacjami Toyoty, oraz Akio Toyoda, prezes japońskiego koncernu od lat znany jako kierowca wyścigowy ukrywający się pod pseudonimem Morizo, pod którym startował m.in. w 24-godzinnym wyścigu na Nürburgring Nordschleife.
Niedoszła rajdówka GR Yaris była przygotowywana niemal od zera według rygorystycznych wymagań, którymi objęto również trzydrzwiową wersję drogową. Wielu kompromisów nie było i wersja GR zmieniła się względem zwykłego Yarisa pod każdym względem. Platformę auta złożono z dwóch: część przednia to rozwiązania znane z Yarisa, tył struktury nośnej zaadoptowano z większej Corolli. Autko poznamy natychmiast po poszerzonej karoserii z wydętymi nadkolami obejmującymi szerokie ogumienie i poprawiającym aerodynamikę ospoilerowaniem. Przednią pokrywę, drzwi 174-litrowego bagażnika i boczne drzwi zostały wykonane z aluminium, a opadający ku tyłkowi dach powstał z tworzyw sztucznych wzmacnianych włóknami węglowymi. Drzwi nie mają ramek na szyby, to coś, czego nie zobaczymy w żadnym innym Yarisie.
Specjalnie dla auta przygotowano 3-cylindrowy silnik o pojemności 1,6 litra typu G16E-GTS z bezpośrednim wtryskiem paliwa i turbodoładowaniem. Z niewielkiego motoru wyciśnięto rekordowe 272 konie mechaniczne oraz 370 niutonometrów! Był to najmocniejszy, trzycylindrowy silnik na świecie. W porównaniu do zwykłych Yarisów silnik przesunięto o ponad 20 centymetrów w kierunku kabiny pasażerskiej, co poprawiło rozkład masy między osiami i obniżyło środek ciężkości. Jednostkę zainstalowano w sportowym systemie przeniesienia napędu na obie osie GR-Four z ręczną skrzynią o sześciu biegach, mechanizmami różnicowymi Torsena na przedniej i tylej osi - nieobecnymi w najtańszej wersji wyposażenia - oraz elektronicznie sterowanym sprzęgłem wielopłytkowym. W zwykłych warunkach na przednie koła przenoszone jest 60% momentu obrotowego, a w zależności od sytuacji system GR-Four może chwilowo przekazać cały moment tylko na tył lub tylko na przód. To pierwsza, sportowa Toyota z napędem obu osi od czasów słynnego coupe Celica GT-Four, którego budowę zakończono w 1999 roku.
Z tyłu malucha o długości niespełna czterech metrów zastosowano zawieszenie na podwójnych wahaczach, z przodu na kolumnach MacPhersona. W każdym rogu znalazły się wentylowane tarcze hamulcowe i koła z 18-calowymi felgami i gumami Michelin Pilot Sport 4S (lub Dunlop na niższym poziomie wyposażenia). Tarcze hamulcowe z przodu miały 356 milimetrów średnicy, to więcej, niż w większej GR Suprze. Lekka - tylko 1280 kilogramów - zwrotna i przyczepna GR Yaris czuła się doskonale w każdych warunkach drogowych, od suchego asfaltu po śnieg i lód. W dawkowaniu wrażeń i znalezieniu trakcji pomagały różne tryby jazdy: Normal, Sport, w którym 70% momentu obrotowego przenoszone jest na tył oraz Track z rozdziałem momentu obrotowego 50/50. Pojazd rozpędzał się do setki w jakieś 5,2 sekundy, a jego prędkość maksymalną ograniczono do 230 kilometrów na godzinę.
Maszyna dostała nowe, głębokie fotele z Alcantarą i podgrzewaniem, aluminiowe pedały, sportową kierownicę, nową deskę rozdzielczą oraz, zależnie od wybranego wyposażenia, pakiet systemów bezpieczeństwa Safety Sense, system multimedialny Touch 2 with Go, nagłośnienie JBL i wyświetlacz przezierny. Do kolekcji z autem można było również zamówić m.in. sportowy zegarek z logo Toyota Gazoo Racing marki Sekonda.
W chwili premiery uruchomiono pierwsze, internetowe zapisy na model na rynku japońskim, na który przeznaczono dwie różne specyfikacje RZ First Edition z dodatkowym wyposażeniem. Latem ogłoszono dwa kolejne warianty na Japonię: odchudzony o 30 kilogramów RC z 17-calowymi felgami i uboższym wyposażeniem do rozbudowania poza fabryką oraz wariant RS, który schudł do 1130 kilogramów za sprawą 1,5-litrowego silnika o mocy tylko 120 KM, bezstopniowej skrzyni biegów z trybem symulacji 10-stopniowej przekładni sekwencyjnej oraz napędu przenoszonego tylko na przednie koła.
Limitowaną produkcję auta uruchomiono pod koniec lata 2020 roku na dedykowanej linii w japońskich zakładach Motomachi, które funkcjonują od końca lat pięćdziesiątych. Jego budowę powierzono najbardziej doświadczonym pracownikom, takumi. W tym samym miejscu powstawał Lexus LFA, a pod tym samym dachem produkowano też hybrydowe limuzyny Mirai. W pierwszych miesiącach zainteresowanie GR Yaris było tak wielkie, że próby sprzedaży dostarczonych już aut po znacznie wyższej cenie, niż fabryczna, nie były niczym zaskakującym.
Na polskim rynku model pojawił się z katalogową mocą zmniejszoną przez europejskie wymagania do 261 koni mechanicznych przy 6,5 tysiącach obrotów na minutę i momentem obrotowym zredukowanym do 360 niutonometrów w zakresie 3-4,6 tysięcy obrotów na minutę. W pierwszej puli do sprzedaży przeznaczono tylko 305 egzemplarzy, z których większość została zarezerwowana na długo przed pojawieniem się auta w naszym kraju. Do połowy 2021 roku zarezerwowano wszystkie 752 egzemplarze przewidziane na Polskę, a w tym samym czasie Toyota wydłużyła dostępność modelu do końca 2022 roku. W sumie do klientów nad Wisłą trafiło prawie 1,2 tysiąca sztuk.
Temat GR Yarisa podjęło nieokiełznane grono tunerów (niektórym udało się wycisnąć... 740 KM! Słownie: siedemset czterdzieści koni mechanicznych), a w fabrycznej ofercie z czasem znalazły się setki opcji poprawiających wygląd i osiągi auta oraz edycje specjalne, dedykowane przede wszystkim sukcesom w rajdowych mistrzostwach świata i kierowcom (w latach 2020-2023 Ogier i Rovanperä zdobyli po dwa tytuły mistrzowskie wśród kierowców, a Toyota trzy tytuły wśród konstruktorów). W pierwszych dniach 2024 roku zadebiutował zmodernizowany GR Yaris drugiej serii z silnikiem o mocy podniesionej do 304 KM - 280 KM po europejsku - i momencie 400 Nm oraz opcją 8-stopniowej, automatycznej skrzyni biegów Gazoo Racing Direct. Po nowe auto ponownie ustawiła się bardzo długa kolejka.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 22.09.2024
