Firma Lancia, podobnie jak cała Grupa Fiata, ma dumne tradycje związane z rajdami samochodowymi. W latach 1974-1976 model Startos zdobył 4 tytuły mistrza świata. Jego godnym następcą został Fiat 131 Abarth, niepokonany w latach 1977-1980. Za kierownicą tego auta zasiadali między innymi Markku Alen i Walter Roehrl, każdy z nich wywalczył mistrzostwo w kategorii konstruktorów. Niestety wspaniała passa Grupy Fiata nie trwała wiecznie.
W 1980 roku nastąpił wielki przełom w światowych rajdach wraz z pojawieniem się napędu na 4 koła i Audi Quattro. W swoim pierwszym starcie Audi wygrało Rajd Algarve z przewagą niemal pół godziny nad drugą Lancią Stratos. Wyczyn ten skutecznie zamknął usta wszystkim niedowiarkom twierdzącym, że auta z napędem na cztery koła będą za ciężkie i za mało zwrotne na zakrętach. Pomimo to Włosi zdecydowali, że ich nowa rajdówka będzie napędzana tylko na tylną oś. Pracę nad samochodem o kryptonimie 037 rozpoczęły w 1981 roku.
Pojazd był projektowany zgodnie z wymaganiami grupy B, która miała wejść w 1982 roku. Grupa ta umożliwiała starty w Mistrzostwach Świata prawdziwym potworom z centralnymi silnikami i mocą sięgającą 500 koni. Dodatkowo wystarczyło sprzedać zaledwie 200 drogowych egzemplarzy, aby rajdówka otrzymała homologację. Wersja drogowa pod nazwa Lancia 037 Stradale była gotowa już na początku 1982 roku, wkrótce sprzedano wymagane 200 egzemplarzy i uzyskano homologacje dla modelu rajdowego.
Rajdówka o nazwie 037 Rally powstawała równolegle z modelem drogowym. Oba samochody nie różnią się w zasadniczy sposób, jak choćby Impreza WRC i drogowa Impreza STI, jednak pewne modyfikacje były jak najbardziej konieczne.
Struktura nośna Rally została zapożyczona wprost z modelu drogowego. Główny element nośny stanowi stalowy monocoque otaczający kabinę kierowcy i pasażera. Z przodu oraz z tyłu zostały do niego przyspawane ramy pomocnicze ze stalowych rurek, które podtrzymują zawieszenie oraz silnik ze skrzynią biegów. Nadwozie zostało wykonane w całości z włókna szklanego, bez kevlarowych elementów usztywniających jak w Stradale. Szyby boczne wykonano z plexi. Kształt nadwozia także praktycznie nie zmienił się w stosunku do wersji drogowej. Jedyną zmianą było usunięcie tylnego zderzaka i inne tylne światła. Aby Lancia nie ciskała w kibiców kamieniami zamontowano masywne chlapacze.
037 Rally została wyposażona w tarczowe, wentylowane hamulce Brembo, oraz hydrauliczny hamulec ręczny. Stały kontakt z ziemią ma zapewniać w pełni niezależne zawieszenie na podwójnych wahaczach z gazowymi amortyzatorami firmy Bilstein i sprężynami śrubowymi. Z przodu zastosowano kolumny McPersona, czyli amortyzator zamontowano wewnątrz sprężyny. Z tyłu natomiast na każde koło przypadają 2 amortyzatory oraz pojedyncza sprężyna zamontowana pomiędzy nimi. Tak samo zawieszona była wersja Stradale.
Najwięcej modyfikacji odnajdziemy pod maską. W tym miejscu warto przypomnieć, że 037 Stradale była napędzana czterocylindrowym, dwulitrowym silnikiem o mocy 205 koni. To zdecydowanie za mało aby się skutecznie ścigać. Gaźniki Webera z wersji drogowej zostały zastąpione przez wtrysk paliwa od Bosch'a. Wersja rajdowa dysponowała początkowo mocą 280 koni mechanicznych. W połowie 1983 roku zadebiutowała Lancia 037 Rally EVO 2, której moc oscylowała pomiędzy 310 a 325 KM. Przyrost mocy uzyskano dzięki zwiększeniu ciśnienie doładowania z 0,6 do 0,9 bar a także zwiększeniu pojemności do 2,1 litra. Silnik Lancii był wyposażony w tak zwane doładowanie mechaniczne; to jedyny samochód z grupy B bez turbosprężarki. Silnik wyposażono w tak zwaną suchą miskę olejową, tak, aby zapewnić mu optymalne smarowanie przy bardzo agresywnej jeździe a także obniżyć środek ciężkości jednostki napędowej. Do przeniesienia napędu wykorzystano pięciobiegową, kłową skrzynię ZF. Niemiecka firma dostarczała także tylny, samoblokujący się dyferencjał z wewnętrznym tarciem 40%.
Lancia 037 Rally zadebiutowała w rajdzie Costa Smeralda 1 kwietnia 1982. Niestety oba samochody w barwach Lancia-Martini Racing odpadły po awarii skrzyni biegów. Debiut w mistrzostwach świata podczas Rajdu Korsyki w maju 1982 także nie wypadł okazale. Attilio Bettega wypadł z trasy a Markku Alen zajął dopiero 9 miejsce. W następnych rajdach WRC było jeszcze gorzej, 037 w ogóle nie dojeżdżały do mety. Dopiero podczas kończącego sezon rajdu Lombard RAC w Wielkiej Brytanii Markku Alen wylądował tuż za podium zajmując 4 miejsce.
Rok 1983 rozpoczął się znakomicie. Samochody Lancia 037 zajęły 2 pierwsze miejsca. Na kolejne zwycięstwa przyszedł czas podczas Rajdu Korsyki, Akropolu, Nowej Zelandii oraz Sanremo, gdzie Lancie zajęły 3 pierwsze miejsca. W całym sezonie Lancia zdobyła tytuł mistrza świata konstruktorów.
W 1984 roku szło już nieco gorzej. Markku Alen wygrał Rajd Korsyki a ponadto 3 razy zajmował drugą i raz trzecią pozycje, było to jednak za mało aby powstrzymać czteronapędową konkurencję. W 1985 roku Lancia 037 została zastąpiona przez Deltę S4 z napędem na 4 koła, która mogła równorzędnie walczyć z Audi Quattro.
Tylnonapędowa 037 ścigała się natomiast w Mistrzostwach Europy czy mistrzostwach Włoch aż do roku 1988. W pamięci wszystkich Lancia 037 Rally pozostanie jako ostatni, potężny, tylnonapędowy rajdowy samochód. Wraz z nim zakończyła się pewna era, era bardzo długich poślizgów i niezwykle widowiskowej jazdy, era samochodów, które mógł opanować tylko prawdziwy geniusz. Aż się łezka w oku kręci...
Tekst: Piotr Talik
Ostatnia aktualizacja: 20.03.2008
