W sezonie 1983 maszyny włoskiej Lancii zapisały się na rajdowych szlakach jako ostatnie samochody z napędem wyłącznie tylnej osi, które sięgnęły po mistrzostwo świata. Lancia wywalczyła tytuł mistrzowski wśród konstruktorów, a jej kierowcy - Walter Röhrl oraz Markku Alén - zwyciężyli w pięciu z dwunastu rund mistrzostw świata i zajęli drugie i trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej. Obaj mieli przyjemność poprowadzić coupe Rally 037, za kierownicą którego walczyli przede wszystkim z zawodnikami w rewolucyjnym Audi Quattro.
Model Rally 037 został przygotowany na początku lat osiemdziesiątych we współpracy z Abarthem specjalnie z myślą o nowej grupie B, która w kolejnych latach miała wymknąć się spod kontroli i doprowadzić do produkcji jednych z najmocniejszych i najniebezpieczniejszych samochodów w całej historii rajdowych mistrzostw świata. Nowa maszyna miała zastąpić słynną Lancię Stratos, która zdefiniowała rajdy w latach siedemdziesiątych. Aby w ogóle myśleć o wysłaniu jej do boju należało spełnić szereg wytycznych organizatora, zaczynając od przygotowania wersji produkcyjnej, przeznaczonej do zwykłego ruchu drogowego. Skąd wzięło się oznaczenie 037? Włosi, którzy początkowo nazwali nową Lancię po prostu "Rally", poszli tu na skróty i zaadoptowali kryptonim projektu prosto z wewnętrznej dokumentacji Abartha - SE037.
Punktem wyjścia dla 037 było małe coupe Beta Montecarlo z silnikiem umieszczonym centralnie, które produkowano przez sześć lat począwszy od roku 1975. Auto oparto na stalowym kadłubie z elementami materiałów kompozytowych z rurowymi ramami pomocniczymi z przodu i z tyłu, które trzymały elementy zawieszenia i układu napędowego. Coupe ubrano w wydłużone nadwozie, którego panele produkowano z wykorzystaniem włókien szklanych i Kevlaru. Dwuosobowy samochód o charakterystycznych proporcjach, które nakreślono w studiu Pininfarina, wyróżniał się dwiema parami świateł z przodu, poszerzanymi nadkolami, przednim zderzakiem przechodzącym płynnie w splitter, bocznymi wlotami powietrza do komory silnika na wysokości szyb bocznych, wybrzuszoną przednią maską, podwójnie wybrzuszonym dachem, który podniesiono, aby zmieścić kierowcę i pasażera w kaskach oraz - w razie życzenia przyszłego właściciela - ogromnym skrzydłem w stylu wersji rajdowej, posadzonym z tyłu niemal pionowo, które musiało mieć pod względem aerodynamicznym wiele do powiedzenia. Drogowe auto mierzyło w dalszym ciągu niecałe cztery metry długości.
Wszystkie cztery koła w 037, w którego powstanie zaangażowana była również Dallara, zawieszono niezależnie na podwójnych wahaczach, a z tyłu zainstalowano wytrzymały układ dwóch amortyzatorów Bilstein, między którymi znalazły się sprężyny. Na obu osiach zastosowano wentylowane, tarczowe hamulce z podzespołami Brembo. Wzorem rajdówki zaadoptowano hydrauliczny hamulec ręczny. Standardem były 16-calowe felgi Speedline z aluminium, na które zakładano ogumienie Cinturato P7 produkowane przez Pirelli. Rajdowe 037 ważyło około 960 kilogramów, wersja drogowa była o około 200 kilogramów cięższa.
W przypadku Lancii Stratos mieliśmy do czynienia z widlastą szóstką z rodowodem Ferrari. Serce 037 było mniej szlachetne, ale miało na koncie równie dużo sukcesów. Do drogowego i rajdowego auta trafił czterocylindrowy, benzynowy silnik o pojemności dwóch litrów z żeliwnym blokiem, 16-zaworową, aluminiową głowicą i suchą miską kolejową, pod którym podpisywał się Abarth, wciągnięty dziesięć lat wcześniej do koncernu Fiata. Motor w swoich wcześniejszych wcieleniach zasilał Fiata 131, który pozwolił na zdobycie dwóch tytułów rajdowych mistrzów świata wśród kierowców i trzech wśród konstruktorów. W odróżnieniu od rywali silnik nie miał żadnego kontaktu z turbosprężarką. Zamiast tego zdecydowano się na instalację sprężarki mechanicznej Volumex, która miała zapewnić korzystniejszy rozkład mocy i momenty obrotowego. Zrezygnowano również z gaźników Webera, których miejsce zajął nowoczesny wtrysk paliwa Bosch Kugelfisher. Umieszczona centralnie, wzdłużnie jednostka napędowa w aucie drogowym generowała przeszło 200 koni mechanicznych oraz 225 niutonometrów. Całą moc tylko na tylne koła przenosiła ręczna skrzynia ZF o pięciu biegach oraz samoblokujący się mechanizm różnicowy. Włoskie coupe mogło rozpędzić się do setki w niecałe siedem sekund i przekroczyć prędkość 220 kilometrów na godzinę.
Homologacja rajdówki w grupie B wymagała, aby każdy producent wypuścił co najmniej dwieście egzemplarzy swojego modelu w wersji drogowej. Lancia wydała na świat łącznie 207 sztuk drogowego 037, wszystkie w kolorze czerwonym Rosso Corsa z czarnym wnętrzem i fotelami obitymi sztruksem. Kariera modelu rajdowego w barwach zespołów fabrycznych, który z czasem ewoluował do przeszło 2,1 litra i mocy przekraczającej 325 KM, ale który w starciu z napędzaną na obie osie konkurencją ze strony Audi czy Peugeota nie miał już większych szans, zakończyła się ostatecznie w sezonie 1985. Już wtedy gotowy był zupełnie nowy następca 037, b-grupowa Delta S4 z silnikiem umieszczonym centralnie i napędem wszystkich czterech kół. Najcenniejsze egzemplarze drogowej 037 potrafią przekroczyć na aukcjach pułap pół miliona euro (wiosną 2019 roku egzemplarz numer 22 z przebiegiem tylko około 3500 kilometrów sprzedano na licytacji w Niemczech za 770 tysięcy euro!).
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 30.05.2021
