Na lata 1931-1933 w wyścigach Grand Prix przypadł okres wolnej formuły, w której organizatorzy nie nakładali na samochody praktycznie większych ograniczeń, a jedynym wymogiem była długość wyścigu: minimum 10 godzin (do czego zastosowano się tylko w najważniejszych imprezach). W takich zawodach, w których liczyła się nie tylko prędkość, ale i wytrzymałość, niemal niepodzielnie dominowały auta z Francji i Włoch. Najwięcej znaczącym wyjątkiem był Mercedes-Benz SSK, w którym Rudolf Caracciola wygrał między innymi w Grand Prix Niemiec w 1931 roku.
Na 1931 roku nowe samochody przygotowały zespoły Alfy Romeo, Maserati oraz Bugatti, które wystawiło swój nowy pojazd pierwszy raz podczas kwietniowego Grand Prix Monaco. Maszynę oznaczoną jako Type 51 ku zwycięstwu poprowadził Louis Chiron, za którym znalazło się Maserati 26M oraz dwie kolejne sztuki Type 51 (na miejscu trzecim Achille Varzi). W tych samych zawodach wystartowała także pokaźna grupa starszych Type 35, a jedną ze sztuk poprowadził hrabia Stanisław Czaykowski. Polak zginął w 1933 roku podczas Grand Prix Monzy.
Model Type 51 stanowił bezpośrednie rozwinięcie bezkonkurencyjnego w czasach swojej świetności Type 35, na którego koncie znalazło się ponad dwa tysiące wygranych wyścigów. To oznaczało, że zaskoczeń pod względem technicznym nie było, a największe zmiany w samochodzie sprowadzały się do jego jednostki napędowej.
Ośmiocylindrowy, rzędowy silnik zachował rozmiary znane z ostatniego Type 35B, czyli pojemność prawie 2,3 litrów. Nowy był za to cały blok cylindrów oraz 16-zaworowa głowica z dwoma wałkami krzywkowymi, napędzanymi z wału korbowego poprzez koła zębate, inspirowana rozwiązaniami z amerykańskich Millerów. Tak, jak poprzednio zastosowano kompresor firmy Roots, który tłoczył powietrze pod ciśnieniem około 1,7 bara do gaźników firmy Zenith. Przy 5500 obrotach na minutę udało się uzyskać moc 160 koni mechanicznych.
Napęd na tylną oś poprzez wał przekazywała 4-stopniowa, ręczna skrzynia biegów, która pozwalała na rozwinięcie prędkości maksymalnej 230 km/h. Z przodu i z tyłu auta zastosowano sztywne osie, resorowane z przodu na półeliptycznych resorach, a z tyłu na odwróconych resorach ćwierćeliptycznych. Przy każdym z kół, których rozstaw zwiększono o 50 milimetrów (podwozie pozostało prawie identyczne z Type 35), umieszczono sterowane linkami hamulce bębnowe. Od Type 35 samochód można było odróżnić między innymi po większych kołach nowego typu, której później i tak zaczęto montować do starszych aut, dwóch wlewach paliwa oraz umieszczonym niżej wylocie zaworu upustowego sprężarki.
Type 51, zgodnie z uprawianą od początku działalności polityką firmy Bugatti, występował w kilku wariantach. Z czasem pojawił się Type 51A z silnikiem zmniejszonym do 1,5 litra i mocy 140 koni mechanicznych, a jeszcze później Type 51C z silnikiem o pojemności dwóch litrów i mocy 160 KM. Serce głównego bohatera urosło do tego czasu do 2,8 litrów, z których uzyskano około 190 koni mechanicznych.
Type 51 poszedł w ślady swojego poprzednika i w okresie wolnej formuły był najbardziej udanym, wyścigowym samochodem z Molsheim. Chiron i Varzi wygrali w nim w 1931 roku w Grand Prix Francji, a Williams i Conelli byli najszybsi w Grand Prix Belgii. Na pętli Nuerburgring drugi był Chiron, a trzeci Varzi. W sezonie 1931 samochody Bugatti wygrały w 11 z 18 najpoważniejszych imprez. W roku 1932 najważniejsze wyścigi wygrała Alfa Romeo. Type 51 pozwolił zwyciężyć między innymi Chironowi w Grand Prix Nicei. W kolejnym sezonie Varzi zwyciężył w prestiżowym Grand Prix Monako, w którym po raz pierwszy w Europie kolejność na starcie ustaliły czasy uzyskane podczas kwalifikacji.
Bugatti razem z modelem Type 51 wystawiało do wyścigów także nowsze i mniej typowe konstrukcje: 5-litrowe bolidy o mocy aż 300 koni mechanicznych serii Type 53 oraz Type 54 (pierwszy z napędem na obie osie, drugi tylko na tył), a od 1933 roku 250-konny, 3,3-litrowy model Type 59, bezpośredniego następcę 51, który został przygotowany już w myśl nowej formuły, ograniczającej masę samochodów do 750 kilogramów. Do roku 1934 Bugatti Type 51 wyprodukowano w około 40 egzemplarzach, które z łatwością przekraczają na dzisiejszych aukcjach pułap jednego miliona euro.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 18.05.2014
