Niemieckie NSU w rewolucji związanej z wynalezieniem "powozu bez koni" uczestniczyło właściwie od jej początków. Firma zaczynała w 1873 roku od produkcji maszyn dziewiarskich. Siedem lat później przeniesiono się do Neckarsulm, a w roku 1886 rozpoczęto produkcję rowerów, które wkrótce opanowały całą ofertę marki. Jeszcze w tej samej dekadzie rozpoczęto budowę podwozi do automobili Daimlera, a niedługo później kompletnych aut.
W roku 1901 pojawił się pierwszy motocykl NSU, w roku 1905 nabyto licencję na produkcję aut belgijskiego Pipe, a rok później pokazano pierwszy, autorski samochód. Od samego początku jednoślady i automobile promowały markę w różnego rodzaju zawodach motorowych, łącznie z biciem rekordów prędkości. Pierwsze samochody wystawiono do wyścigów w 1908 roku. Rok później firma pokazała się z jak najlepszej strony w gonitwie Prinz Heinrich Fahrt, w roku 1914 wygrała w wyścigu "Circuit through Morocco", a w roku 1923 zdominowała w swojej klasie zawody dla aut małolitrażowych na słynnym torze Avus, którego długie proste zachęcały do rozwijania niewiarygodnych prędkości.
Po drugiej wojnie światowej w stajni NSU można było zastać bardzo udane modele o sportowym charakterze, które zrywały z przedwojennym wizerunkiem marki, bazującym głównie na niewielkich autach z silnikami czterocylindrowymi. Najsłynniejsze było NSU 5/25/40 z 1,2-litrowym, dolnozaworowym, 4-cylindrowym motorem, przy którym pojawiła się sprężarka. Moc auta dochodziła do 40 KM, które przy masie tylko 510 kilogramów pozwalały rozpędzić się do 125 km/h.
Rozwój samochodów NSU w okresie międzywojennym osiągnął swój szczyt w 1925 roku, w którym zbudowano wyścigowy model 6/60. Cel główny: pierwsze w historii Grand Prix Niemiec. W odróżnieniu od swoich poprzedników auto otrzymało silnik o sześciu, ustawionych w rzędzie cylindrach. Dzięki sprężarce Roots z pojemności niespełna półtora litra przy 5,8 tysiącach obrotów na minutę wyciśnięto 60 koni mechanicznych. Z silnikiem połączono ręczną, czterostopniową skrzynię biegów, która przenosiła napęd na tylną oś poprzez wał napędowy.
Tak samo, jak w przypadku większości aut wyścigowych tamtego okresu, 6/60 oparto na drabinowej ramie ze sztywnymi osiami, piórowymi sprężynami i amortyzatorami ciernymi. Samochód z rozstawem osi 285 centymetrów miał tylko cztery metry długości i ważył około 830 kilogramów. Jego prędkość maksymalna dochodziła do 175 kilometrów na godzinę.
Na liście startowej pierwszej edycji Grosser Preis von Deutschland w czerwcu 1926 roku znalazło się prawie pięćdziesiąt samochodów i kierowców z całej Europy. Maszyny NSU wystawiono w najniższej klasie pojemności silników, od 1100 do 1500 centymetrów sześciennych, w której konkurencję stanowiły pojazdy marek Bugatti, Talbot i OM. Wyścig przed publicznością przekraczającą 230 tysięcy osób rozegrano na prawie 20-kilometrowym torze Avus, który niedługo po starcie opanowała ulewa. Dla fabrycznych NSU zawody zakończyły się wielkim sukcesem: zajęciem czterech pierwszych miejsc w klasie oraz pozycji piątej, siódmej, ósmej i dziesiątej w klasyfikacji generalnej. Grand prix po dwudziestu okrążeniach wygrał Rudolf Caracciola w Mercedesie, nad którego pracą czuwał sam Ferdinand Porsche.
Przed i po wyścigu na torze Avus model 6/60 przywiózł do siedziby NSU jeszcze więcej trofeów, między innymi z Solituderennen w Stuttgarcie. W roku 1928 na jego bazie opracowano pierwszy, produkowany seryjnie model marki z silnikiem sześciocylindrowym, typ 6/30. Niestety wkrótce później firma wpadła w kłopoty finansowe, jej nową fabrykę w 1929 roku przejął Fiat i zakończono produkcję samochodów osobowych, pomijając włoskie modele, firmowane jako Fiat/NSU.
Egzemplarz, który zajął piąte miejsce w pierwszym GP Niemiec prowadził Georg Klöble, rozstawiony z numerem startowym 32. Taki sam numer nosi NSU 6/60 należące do fabrycznego muzeum Audi. Auto zajmuje wśród zbiorów ośrodka i całej grupy Volkswagena zaszczytne miejsce najstarszego pojazdu, który startował w wyścigu klasy grand prix. Inne sztuki 6/60 wojny i próby czasu nie przetrwały.
Tekst: Przemysław Rosołowski
Ostatnia aktualizacja: 27.08.2015
